Η Χάρις Αλεξίου επισκέπτεται ύστερα από πολλά χρόνια και πάλι την Γερμανία με μία περιοδεία στις μεγαλύτερες γερμανικές πόλεις. Την τελευταία της δισκογραφική δουλειά με τον τίτλο Η αγάπη θα σε βρει όπου και να’ σαι, την διάλεξε μέσα από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες του προσωπικού της άλμπουμ, και τις έκανε τραγούδια. Όμως, όπως τόνισε και η ίδια στην πρόσφατη συζήτησή μας: Δεν έρχομαι για να διαφημίσω τη νέα μου δισκογραφική δουλειά. Έρχομαι στη Γερμανία γιατί επιθυμώ την επαφή με τον κόσμο. Και υπάρχει βεβαίως ένα κοινό που δεν το γνωρίζω, που δεν έχω την ευκαιρία να έρθω σε επαφή μαζί του όπως έρχομαι με τους Έλληνες. Είναι το γερμανικό κοινό που απολαμβάνει τα τραγούδια μου χωρίς να καταλαβαίνει τα λόγια. Το βρίσκω όμως σημαντικό να τους αρέσει η ελληνική μουσική και να έρχονται στις συναυλίες μας. Αυτή τη στιγμή που η χώρα μας περνάει μια τόσο δύσκολη εποχή, είναι σημαντικό να μπορούμε τουλάχιστον τα πολιτιστικά μας προϊόντα να τα διαφημίζουμε, δηλαδή τα ωραία μας τραγούδια και τις καταπληκτικές φωνές που διαθέτει η Ελλάδα. Το παρήγορο είναι ότι η οικονομική κρίση στη χώρα μας και όλα όσα μας συμβαίνουν έχουν φέρει τον κόσμο πιο κοντά. Έχουν ανάγκη οι άνθρωποι να ξανακάνουν τις παρέες τους, να τραγουδήσουν, και ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι να βγαίνει προς τα έξω και να συναντάει τον κόσμο του.
Ελένη Τορόση: Στην Ελλάδα το ζείτε αυτό; Δηλαδή το ότι έχει ανάγκη ο κόσμος να έρθει πιο κοντά και να τραγουδήσει με τις παρέες του;
Χάρις Αλεξίου: Ναι, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχουν δημιουργηθεί τόσες μικρές μουσικές σκηνές, ενώ τα μεγάλα μαγαζιά, οι τεράστιες αίθουσες των άλλοτε δημοφιλών λαϊκών μαγαζιών, δεν υπάρχουν πια. Ο κόσμος προτιμάει τις μικρές αίθουσες ή πηγαίνει στις συναυλίες. Ο κόσμος είναι παγωμένος, είναι θυμωμένος με τους πολιτικούς, υπάρχει ένα θολό τοπίο, και ο φόβος τον παραλύει. Όμως ο Έλληνας είναι φωτεινό πλάσμα, μας βοηθάει και το κλίμα μας: Πέφτει δηλαδή μια λιακάδα και όλοι είναι έξω. Όταν υπάρχει φως ο Έλληνας ανοίγει την καρδιά του και τραγουδάει. Δεν είναι στενόκαρδος. Γι’ αυτό και το τραγούδι είναι τόσο ριζωμένο στους Έλληνες και μένει πάντα ζωντανό. Το έχει πάντα ανάγκη ο κόσμος. Όσο κι αν οι νεώτερες γενιές αλλάζουν συμπεριφορές, με το διαδίκτυο, με τις νέες τεχνολογίες, παρόλα αυτά η παράδοση υπάρχει πάντα μέσα στον Έλληνα. Κι όταν έρχονται ξένοι φίλοι στην Αθήνα με ρωτούν, «μα που είναι η κρίση σας; Εδώ όλοι βγαίνουν έξω, όλοι είναι στα μπαρ». Ναι, δεν κλείνεται στο σπίτι του ο Έλληνας. Θα βγει με κάθε τρόπο.
Ελένη Τορόση: Τώρα θέλω να μου μιλήσετε για τη φωνή σας. Πότε συνειδητοποιήσατε ότι διαθέτετε αυτό το φυσικό δώρο;
Χάρις Αλεξίου: Όταν άρχισε ο κόσμος να μου δείχνει την αγάπη του, να μου δείχνει ότι αυτό που κάνω έχει μια αξία. Ύστερα αυτό που με βοήθησε να περάσω μέσα στην ελληνική οικογένεια, - γιατί το κοινό μου έχει όλες τις ηλικίες μέσα – είναι γιατί είχα την ικανότητα να τραγουδάω και τα έντεχνα τραγούδια της δικής μου γενιάς από την εποχή του 70, αλλά και τα παραδοσιακά. Είχα πολύ έντονο το στοιχείο της παράδοσης στη φωνή μου. Μπορούσα να τραγουδάω πολύ καλά τα παλιά λαϊκά τραγούδια αλλά και τα δημοτικά, επειδή μου αρέσανε και τα άκουγα από παιδάκι. Αυτά ταίριαζαν και στη φωνή μου. Το εύρος αυτό με ολοκλήρωσε, έδωσε ένα πιο ολοκληρωμένο σχήμα στην προσωπικότητά μου σαν τραγουδίστρια.
Ελένη Τορόση: Είναι πολλοί οι καλοί τραγουδιστές στην Ελλάδα αλλά εδώ και χρόνια διαπιστώνω ένα είδος αφοσίωσης και σεβασμού του κοινού προς εσάς. Δεν υπάρχουν κουτσομπολιά ή κακεντρέχειες. Ποιο είναι το μυστικό σας να μαγεύετε τους πάντες και να μην ακούγεται ποτέ κακός λόγος για σας;
Χάρις Αλεξίου: Κοιτάξτε η Ελλάδα έχει πράγματι πολλούς και καταπληκτικούς τραγουδιστές οι οποίοι υπηρετούν όλα τα είδη του τραγουδιού. Έχουμε ένα δυναμικό στην Ελλάδα που δεν υπάρχει αλλού! Τραγουδούν όλη τη γκάμα του τραγουδιού και τα λαϊκά και τα έντεχνα. Εγώ νομίζω ότι το πρώτο είναι, να είσαι καλός στην τέχνη σου. Το δεύτερο είναι η αφοσίωση. Αφοσιώθηκα στο τραγούδι και το είδα κι εγώ με σεβασμό. Το ήθος που πρέπει να υπάρχει μέσα στην καθημερινότητα και στη δουλειά μας υπάρχει και στο τραγούδι. Αυτός ο σεβασμός που έδειξα στο τραγούδι πέρασε σε μένα από τον ίδιο τον κόσμο.
Ελένη Τορόση: Ίσως να είναι και η ποιότητα των τραγουδιών που επιλέξατε, το γεγονός ότι συνεργαστήκατε πάντα με πολύ καλούς συνθέτες και στιχουργούς, τον Μάνο Λοΐζο, τον Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον Μανώλη Ρασούλη, τον Θάνο Μικρούτσικο, τον νεώτερο Αντύπα και ένα σωρό άλλους.
Χάρις Αλεξίου: Μα όλοι δεν είμαστε οι επιλογές μας; Αυτό που διαλέγουμε να κάνουμε, αυτό χαρακτηρίζει εμάς τους ίδιους, το πώς είμαστε εμείς. Όταν φυσικά έχεις τη δυνατότητα να το διαλέξεις, αλλά και την τύχη να σε έχουν διαλέξει εσένα, όταν είσαι νέος, οι μεγάλοι συνθέτες. Κι εγώ είχα την τύχη να διαλεχτώ κατ’ αρχήν από τους μεγάλους συνθέτες: από τον Καλδάρα, τον Σπανό, τον Λοΐζο, τον Μικρούτσικο.
Ελένη Τορόση: Νομίζω, ότι είναι και το μυστικό ότι δεν ξοδευτήκατε, ότι δεν ξεφτίσατε, πάντα καταλάβατε πότε θα πρέπει να αποτραβηχτείτε για να επιστρέψετε με καλή δουλειά.
Χάρις Αλεξίου: Ναι αυτό ισχύει γιατί ας μην ξεχνάμε ότι επειδή είναι δημιουργική δουλειά αυτή δεν γίνεται να μην κάνεις αυτήν την οικονομία γιατί για να ξαναεμφανιστείς στο κοινό πρέπει να έχεις δουλέψει πριν, κι αυτό γίνεται μόνο αν τραβηχτείς πίσω. Δεν γίνεται να είσαι πάνω σε μια σκηνή συνέχεια. Πρέπει να συγκεντρωθείς, να ακούσεις να ψάξεις. Τα τελευταία χρόνια γράφω και η ίδια, αλλά ο καλλιτέχνης πρέπει να έχει διαστήματα μεγάλα ώστε να ζει την ζωή του κανονικά. Δεν γίνεται να αντιλαμβάνεται τη ζωή από το σημείο της σκηνής, πρέπει να είναι μέσα στον κόσμο και να δίνει σημασία στην ανθρώπινη καθημερινή διάσταση. Κι εγώ το κάνω αυτό. Γι’ αυτό το λόγο δεν έχω κουραστεί, δεν έχει επηρεαστεί η φωνή μου. Γιατί υπάρχει αυτή η δουλειά που δεν την βλέπει ο κόσμος δεν την ξέρει ο κόσμος.
Ελένη Τορόση: Ποια είναι τη στιγμή αυτή η δουλειά που δεν ξέρει ο κόσμος αλλά που θα την δει σύντομα;
Χάρις Αλεξίου: Θα σας το πω, παρόλο που αποφεύγω να μιλάω γι’ αυτήν. Ετοιμάζω μια δουλειά για τον ερχόμενο Οκτώβριο. Είναι μια δουλειά για τα εκατό χρόνια του Νίνο Ρότα. Θα τραγουδήσω τα τραγούδια του στα ελληνικά και στα ιταλικά. Αυτή η δουλειά κρατάει δέκα μήνες τώρα. Όταν λοιπόν θα βγω στη σκηνή θα υπάρχει ένας χρόνος ετοιμασίας πίσω μου. Με ενδιαφέρει πολύ να τα πω τα τραγούδια αυτά, με ενδιαφέρει ο Νίνο Ρότα.
Ελένη Τορόση: Ποιος κάνει την ενορχήστρωση ποιοι είναι οι λοιποί συντελεστές;
Χάρις Αλεξίου: Θα τα τραγουδήσω με την μεγάλη ορχήστρα της ΕΡΤ στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, θα γίνουν παράλληλα προβολές ταινιών, οι περισσότερες του Φελίνι για τις οποίες έχει κάνει την μουσική ο Νίνο Ρότα.
Ελένη Τορόση: Στις συναυλίες στη Γερμανία θα ακούσουμε και κάποια από τα τραγούδια αυτά;
Χάρις Αλεξίου: Όχι δεν θα τραγουδήσω τα τραγούδια αυτά. Η προσδοκία του κοινού μου είναι να πω τα τραγούδια τα ελληνικά που με έχουν φέρει κοντά με τον κόσμο. Στις συναυλίες της Γερμανίας θα τραγουδήσω τραγούδια από όλο το φάσμα της ελληνικής μουσικής. Θα τολμήσω να πω και ένα τραγούδι στα γερμανικά, το Als ich fort ging του Dirk Michaelis. Μου αρέσει να κάνω τέτοια δωράκια στο κοινό μου, ακόμα και με αυτήν την φρικτή προφορά που έχω στα γερμανικά. Επίσης θα παίξω λίγο μπαγλαμά με την Ορχήστρα μου.
Ελένη Τορόση: Κυρία Αλεξίου, σας ευχαριστώ για τη συνομιλία!
Χάρις Αλεξίου: Εγώ σας ευχαριστώ! Ας μην ξεχνάμε, ότι η κρίση που έχει περάσει βαθιά και στην Ευρώπη, μας επηρεάζει όλους. Έχουμε μεγάλη ανάγκη τη στήριξη και η επιτυχία θα είναι να έρθει πολύς κόσμος για να αισθανθούμε κι εμείς καλύτερα. Έχουν ανάγκη να υποστηριχτούν όλοι οι Έλληνες καλλιτέχνες. Αν δεν υποστηριχτούν από όλα τα μέσα θα παγώσει αυτή η ανταλλαγή. Στον τομέα του πολιτισμού, όχι βέβαια μόνο του τραγουδιού, πρέπει να γίνονται περισσότερα πράγματα!
Βραβείο Galileo
Στις 9 Μαΐου απονεμήθηκε στην Χάρις Αλεξίου το Ευρωπαϊκό βραβείο Γκαλιλέο στο ιστορικό Teatro della Pergola στη Φλωρεντία της Ιταλίας. Είναι ένα από τα σημαντικότερα πολιτιστικά βραβεία σε όλη την Ευρώπη.
Το νέο της CD Η αγάπη θα σε βρεί όπου και να’ σαι κυκλοφορεί και στη Γερμανία από τη γερμανική δισκογραφική εταιρεία Monopol με μεταφρασμένα τα κείμενα των τραγουδιών.
